ÁP XE VÚ
Quyết định số: 315/QĐ-BYT
Ngày ban hành: 21/09/2015 12:00
Đại cương
Biến chứng nặng nề nhất, hậu quả của viêm ống dẫn sữa không đƣợc điều trị tốt. Tắc tia sữa, viêm hóa mủ tạo nên những ổ mủ tại vú
Thƣờng gặp sau đẻ, đang cho con bú (tỷ lệ 2-3%).
Chẩn đoán
- Sốt cao 40 độ, rét run
- Vú sƣng nóng đỏ đau, khi nắm thấy các nhân mền, cảm giác có ổ chứa dịch ấn lõm. Hạch nách ấn đau, vắt sữa lên miếng bông thấy có mảnh nhỏ vàng nhạt( có mủ trong sữa).
- Siêu âm: nhiều ổ chứa dịch, CTM bạch cầu trung tính tăng, CRP dƣơng tính.
- Chọc dò có mủ, cấy vi khuẩn làm kháng sinh đồ.
Chẩn đoán phân biệt: Tuyến vú phụ, hiện tƣợng lại giống (xuất hiện nhiều vú
theo đƣờng nách trƣớc).
Ung thƣ vú: nếu nghi ngờ làm sinh thiết tế bào học, khám chuyên khoa.
Điều trị
- Nghỉ ngơi, không cho bú bên tổn thƣơng, vắt bỏ sữa.
- Kháng sinh (Rovamyxin 500mg x 2v / ngày trong 15 ngày, phối hợp các thuốc chống viêm). Thuốc diệt nấm cho cả mẹ và con.
- Giảm đau paracetamol 500mg/lần. tối đa 3g trong 24g
- Vật lý trị liệu: xoa bóp, chƣờm nóng.
- Chích áp- xe, dẫn lƣu, chú ý phá vỡ các ổ mủ. Đƣờng rạch theo hình nan hoa không chạm vào quầng vú, không tổn thƣơng ống dẫn sữa, đủ rộng để dẫn lƣu mủ, rửa vết chích bằng oxy già, thuốc sát khuẩn betadin, đặt meches dẫn lƣu, thay băng hàng ngày, đến khi hết mủ.
- Khuyến khích mẹ tiếp tục cho con bú ngay trong khi có ổ mủ
4. TIẾN TRIỂN VÀ TIÊN LƢỢNG
- Dò sữa: do tổn thƣơng ống dẫn sữa. Chăm sóc tại chỗ tự liền, cai sữa.
- Hết sữa do tắc tia sữa, không cho con bú.
- Loét vú, đầu vú: để hở vú , tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, vệ sinh và bôi các mỡ có chứa vitamin A, E, bôi dung dich eosin 1%, glyxerin borat
- Ổ ap xe tồn dƣ, tái phát.
- Viêm xơ tuyến vú, ung thƣ vú.
5. DỰ PHÒNG
- Cho bú sớm và bú hết sữa cả 2 vú, không hết phải hút hết sữa tránh đọng sữa và kích thích tạo sữa mới.
- Phƣơng pháp làm bớt căng đau vú: dùng gạc ấm áp lên vú trƣớc khi cho bú, xoa bóp cổ và lƣng ngƣời mẹ, ngƣời mẹ nặn ít sữa trƣớc khi cho bú và làm ƣớt đầu vú để giúp trẻ bú dễ dàng hơn. Sau khi cho bú phải nâng đỡ vú bằng một băng ngực, dùng gạc lạnh áp lên vú giữa những lần cho bú, dùng thuôc giảm đau nếu cần thiết.
- Cai sữa: giảm dần cho bú, uống ít nƣớc, mặc áo con chặt. Thuốc giảm đau
(Paracetamon 4v/ ngày trong 3 ngày),
Parlodel 2,5mg 2v/ ngày tối thiểu 5 ngày, tối đa 20 ngày.
Estradiol 2mg 2v/ngày x 3 ngày