Táo bón là một triệu chứng do nhiều nguyên nhân bệnh gây ra.

Có chứng táo bón nhất thời do một số bệnh cấp tính ( như bệnh nhiễm trùng truyền nhiễm ), do thay đổi sinh hoạt, do ăn uống ( thiếu chất xơ ) gây ra. Tài liệu này giới thiệu cách chữa chứng táo bón kéo dài do nguyên nhân địa tạng, trương lực cơ giảm, ….

Nguyên nhân gây chứng táo bón kéo dài thường do địa tạng ( bẩm tố ) âm hư, huyết nhiệt hoặc do thiếu máu làm tân dịch giảm gây ra, hoặc do người già, phụ nữ sau khi sinh đẻ nhiều lần cơ nhục bị yếu gây khí trệ khó bài tiết phân ra ngoài, hoặc do bị kiết lỵ mãn tính làm tỳ vị kém vận hóa gây ra táo bón.

Chứng táo bón kéo dài do địa tạng, do thiếu máu, do khí hư và do nghề nghiệp

Táo bón do các bệnh khác gây nên

1. Người thực hiện Bác sỹ, Y sỹ được đào tạo về chuyên ngành y học cổ truyền được cấp chứng chỉ hành nghề theo quy định của pháp luật về khám bệnh, chữa bệnh.

2. Phương tiện

- Máy điện châm hai tần số bổ, tả.

- Kim nhĩ châm 1-2 cm.

- Khay men, kẹp có mấu, bông, cồn 70º

3. Người bệnh

- Được tư vấn, giải thích trước khi vào điều trị

- Được khám và làm hồ sơ bệnh án theo quy định.

- Tư thế người bệnh nằm ngửa hoặc ngồi.

1. Phác đồ huyệt

a/ TÁO BÓN DO ĐỊA TẠNG ÂM HƯ, HUYẾT NHIỆT HOẶC SAU KHI MẮC BỆNH CẤP TÍNH GÂY TÂN DỊCH GIẢM

Triệu chứng chung  táo bón lâu ngày, thường xuyên họng khô, miệng khô hay lở loét miệng, lưỡi đỏ ít rêu, người háo khát nước, hay cáu gắt, mạch tế.

Phương pháp chữa  lương huyết nhuận táo, dưỡng âm nhuận táo

Tả Can nhiệt huyệt; Tâm bào, Thần kinh thực vật. 

Bổ Tỳ Can (P7); Thần môn.

b/ TÁO BÓN DO THIẾU MÁU (huyết hư )

Gặp ở người thiếu máu, phụ nữ sau khi sinh mất máu, …

Triệu chứng gồm triệu chứng của hội chứng thiếu máu kèm theo chứng táo bón kéo dài.

Phương pháp chữa bổ huyết nhuận táo 

Tả Đại trường (P3); Tiểu trường (P2). 

Bổ Tỳ Can (P7).

c/ TÁO BÓN DO KHÍ HƯ

Gặp ở người già, phụ nữ sau khi sinh nhiều lần trương lực cơ giảm. Triệu chứng cơ nhão, táo bón, hay đầy bụng, chậm tiêu, ăn kém, ợ hơi. 

Phương pháp chữa Ích khí nhuận tràng.

Tả Đại trường (P3); Vùng bụng (C6) 

Bổ Giao cảm.

d/ TÁO BÓN DO BỆNH NGHỀ NGHIỆP ( khí trệ )

Như ngồi lâu không thay đổi tư thế hoặc do viêm đại tràng mãn tính gây ra,

Phương pháp chữa

Châm tả

Đại trường (P3); Tiểu trường (P2); Giao cảm; Trực tràng. 

LIỆU TRÌNH Ngày điều trị 01 lần, lưu châm 20 – 25 phút

Mỗi đợt điều trị 15 – 20 lần

2. Thủ thuật

Bước 1. Sát trùng vùng loa tai, xác định vùng huyệt định châm

Bước 2. Châm kim nhanh qua da, đẩy kim từ từ theo hướng đã định đến khi đạt “Đắc khí”, tránh châm xuyên qua sụn.

Bước 3. Kích thích huyệt bằng máy điện châm

Nối cặp dây của máy điện châm với kim đã châm vào huyệt theo tần số bổ-tả của máy điện châm

- Tần số đặt tần số cố định Tần số tả từ 5 - 10Hz, Tần số bổ từ 1 - 3Hz.

- Cường độ nâng dần cường độ từ 0 đến 50 microAmpe (tuỳ theo mức chịu đựng của người bệnh).

+ Thời gian 20- 30 phút cho một lần điện nhĩ châm.

- Bước 4. Rút kim, sát khuẩn da vùng huyệt vừa châm.

3. Liệu trình điều trị

- Điện nhĩ châm một lần/ngày

- Một liệu trình điều trị từ 10 - 15 lần.

1. Theo dõi Toàn trạng Người bệnh.

2. Xử trí tai biến

- Vựng châm Người bệnh hoa mắt chóng mặt, vã mồ hôi, mạch nhanh, sắc mặt nhợt nhạt. Xử trí tắt máy điện châm, rút kim ngay, lau mồ hôi, ủ ấm, uống nước chè đường nóng, cho người bệnh nằm nghỉ tại chỗ. Day bấm các huyệt Thái dương, Nội quan. Theo dõi sát mạch, huyết áp

- Chảy máu khi rút kim dùng bông khô vô khuẩn ấn tại chỗ, không day