Các bài viết liên quan
- Tiêm điểm lồi cầu củ trước xương chày
- Tiêm điểm bám gân lồi cầu trong xương cánh tay
- Tiêm điểm bám gân lồi cầu ngoài xương cánh tay
- Tiêm điểm bám gân gai sau cột sống ngực
- Tiêm điểm bám gân gai sau cột sống thắt lưng
- Tiêm khớp vai (đường phía trước) (ảnh)
- Tiêm điểm bám gân lồi cầu ngoài xương đùi (ảnh)
- Tiêm điểm bám gân lồi cầu trong xương đùi (ảnh)
- Tiêm gân trên gai dưới hướng dẫn của siêu âm (ảnh)
- Tiêm gân nhị đầu khớp vai dưới hướng dẫn của siêu âm (ảnh)
Nội soi khớp gối điều trị bằng rửa khớp (ảnh)
Quyết định số: 654/QĐ-BYT
Ngày ban hành: 24/02/2014 12:00
Đại cương
Nội soi khớp là thủ thuật sử dụng ống soi đưa vào trong ổ khớp qua một vết trích nhỏ để đánh giá cấu trúc bên trong ổ khớp với sự trợ giúp của nguồn ánh sáng lạnh và hệ thống camera quan sát. Thủ thuật cho phép thủ thuật viên phát hiện và đánh giá các tổn thương bên trong ổ khớp đồng thời kết hợp đưa dụng cụ vào thực hiện các kỹ thuật nhằm chẩn đoán và/hoặc điều trị bệnh. Thủ thuật được thực hiện với phương pháp gây mê, gây tê vùng hoặc gây tê tại chỗ.
Nội soi rửa khớp gối là là thủ thuật bơm liên tục dung dịch, thường là NaCl 0,9% hoặc dung dịch Ringer Lactat vào trong ổ khớp gối trong quá trình nội soi nhằm rửa sạch ổ khớp và loại bỏ các chất lắng đọng trong ổ khớp như firin, các chất hoại tử, các chất gây viêm...
Do phạm vi can thiệp nhỏ, nội soi khớp gối ít gây chấn thương tại khớp, ít đau, người bệnh có thể tập vật động khớp gối sớm, rút ngắn thời gian điều trị do do giúp người bệnh phục hồi chức năng vận động của khớp nhanh và tránh được các biến chứng sau phẫu thuật.
Nội soi rửa khớp có thể được thực hiện trong các trường hợp nội soi chẩn đoán và sinh thiết màng hoạt dịch.
Chỉ định điều trị
Nội soi khớp gối điều trị bằng rửa khớp được chỉ định trong các trường hợp tổn thương khớp gối sau:
Viêm màng hoạt dịch khớp mạn tính Tràn dịch khớp tái phát
Thoái hóa khớp Viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp nhiễm khuẩn, lao khớp Dị vật trong ổ khớp
Lỏng lẻo khớp
Tổn thương sụn chêm Tổn thương xương và sụn
Các vỡ xương hoặc sụn khớp Vỡ mâm chày
Bệnh nhuyễn sụn bánh chè
Chống chỉ định
Có bệnh rối loại đông máu
Nhiễm khuẩn toàn thân hoặc tại chỗ đang tiến triển
Chuẩn bị
1. Người thực hiện
- 2 bác sĩ nội soi
- 1 bác sĩ hoặc kỹ thuật viên gây mê
- 1 điều dưỡng được đào tạo về kỹ thuật nội soi
2. Phương tiện
- Thủ thuật được thực hiện trong điều kiện phòng mổ sạch, được thiết kế khép kín trong khu vực có diện tích từ 30 đến 60 m2, bao gồm phòng nội soi, phòng rửa tay, phòng để dụng cụ.
- Dàn máy nội soi bào gồm giá để máy, nguồn sáng, camera, màn hình
- Bàn nội soi khớp có giá đỡ chi
- Máy ga rô chi hoặc dụng cụ ga rô chi
- Máy bơm/hút
- Bộ đèn soi với các góc nhìn 0o, 30o, 45o, 70o
- Trocar và nòng có kích thước tương ứng với đèn soi khớp
- Bộ dụng cụ làm thủ thuật bao gồm: kìm thẳng và cong, kéo thẳng và cong, que thăm dò các loại...
- Dao mổ
- Kim, chỉ khâu, bộ dụng cụ khâu da
- Săng mổ, ga
- Bông băng, gạc, cồn 70o, cồn i ốt
- Monitor theo dõi
- Đầu ghi hình kỹ thuật số
- Camera kỹ thuật số
- Thuốc
+ Gây tê: marcain spinal 0,5%, lydocain
+ Adrenalin
+ Dung dịch natriclorua 0,9% 5 đến 10 lít
- Cọc, dây truyền dịch
- Bộ dụng cụ và thuốc chống shock
- Hệ thống oxy
3. Ngƣời bệnh
- Được giải thích về thủ thuật, lợi ích và các tai biến có thể gặp, cách thức tiến hành thủ thuật.
- Ký giấy cam đoan đồng ý làm thủ thuật
- Thông báo cho người nhà ngày, giờ làm thủ thuật
- Nhịn ăn 6 giờ trước khi bắt đầu tiến hành thủ thuật
- Được làm đầy đủ các xét nghiệm cần thiết
4. Hồ sơ bệnh án
- Hồ sơ bệnh án phải đầy đủ thông tin, giấy tờ cần thiết, kết quả xét nghiệm
Các bước tiến hành
1. Đưa người bệnh lên bàn nội soi
2. Đặt đường truyền tĩnh mạch
3. Vô cảm: gây mê/gây tê vùng (Chú ý: trường hợp sử dụng phương pháp gây tê tại chỗ thì tiến hành vô cảm sau khi đã sát trùng vị trí khớp được nội soi)
4. Kỹ thuật tiến hành
- Người bệnh nằm ngửa trên bàn phẫu thuật
- Chân có khớp gối tổn thương được cố định trên giá ở tư thế thích hợp
- Ga rô chân có khớp được nội soi
- Sát trùng vị trí khớp gối được làm nội soi
- Gây tê tại chỗ (trường hợp sử dụng kỹ thuật gây tê tại chỗ)
- Xác định đường vào và vị trí rạch da
- Đưa trocar vào ổ khớp qua vết trích da, chú ý tránh thô bạo gây tổn thương các thành phần trong ổ khớp
- Rút nòng trocar ra và đưa đèn soi vào
- Bơm dung dịch NaCl 0,9% để mở rộng ổ khớp
- Tiến hành quan sát, đánh giá các vị trí và cấu trúc bên trong ổ khớp
- Dùng que thăm dò đánh giá tổn thương
- Kết hợp bơm rửa và làm sạch bằng dụng cụ liên tục trong quá trình rửa khớp
- Kết thúc quá trình nội soi, đèn soi được rút ra khỏi trocar
- Dồn dịch còn lại trong ổ khớp ra ngoài qua trocar
- Sát trùng vết rạch da
- Khâu da
- Băng vùng làm nội soi
- Cắt chỉ khâu vết rạch da sau 1 tuần
- Ghi hình toàn bộ quá trinh làm thủ thuật và lưu trữ
Tai biến và xử trí
1. Trong quá trình làm thủ thuật
- Sốc phản vệ: Xử trí như sốc phản vệ
- Chảy máu tại chỗ: kiểm tra ga rô, cầm máu và băng ép
2. Sau thủ thuật
- Chảy máu: cầm máu, băng ép
- Nhiễm trùng: rửa và thay băng tại chỗ, kháng sinh đường toàn thân
Hình minh họa: nội soi khớp gối rửa khớp. Nguồn: internet
Tài liệu tham khảo
1. Miller, M.D. and B.D. Cole, Textbook of Arthroscopy. 1 ed. 2004: Saunders. 896.
2. Dragoo, J.L, Modern Arthroscopy. 2011, In Tech. 302.
3. Committee on, E., Standards, and A. the Board of Directors of the Arthroscopy Association of North, Suggested guidelines for the practice of arthroscopic surgery. Arthroscopy, 2005. 21(2): p. A32