Kỹ thuật phẫu thuật dao Gamma trong đau thần kinh V

Xin cho biết phương pháp này và có những cách nào khác?

(Lâm Chí Khánh - TP.HCM)

Đau dây thần kinh sinh ba (dây thần kinh số V) là một tình trạng đau mãn tính do tổn thương dây thần kinh, nó phân phối cảm giác da ở vùng mặt. Nếu bệnh nhân bị đau dây thần kinh sinh ba thì chỉ cần một kích thích nhẹ ở vùng mặt như đánh răng, rửa mặt cũng có thể kích thích cơn đau xảy ra. Đầu tiên bệnh nhân trải qua cơn đau nhẹ và ngắn nhưng bệnh sẽ tiến triển gây ra một tình trạng đau thường xuyên hơn. Đau dây thần kinh sinh ba thường xảy ra nhiều ở nữ giới (ước tính 60% các ca bệnh) và hay gặp ở người trên 50 tuổi.

Phẫu thuật bằng dao gamma: dùng thiết bị tập trung tia X vào gốc thần kinh sinh ba, phá hủy dây thần kinh và giảm đau. Kết quả giảm đau xảy ra từ từ và mất vài tuần. Kỹ thuật này thành công ở phần lớn bệnh nhân đau thần kinh sinh ba. Nếu đau tái phát thì thực hiện lại. Ngoài ra còn phá hủy rễ dây thần kinh sinh ba bằng phương pháp khác:

Tiêm glycerol: bác sĩ dùng kim chọc vào vùng đáy sọ nơi túi nhỏ dịch não tủy bao quanh hạch thần kinh sinh ba (nơi thần kinh sinh ba chia thành 3 nhánh), tiêm một lượng nhỏ glycerol vô khuẩn vào đó để phá hủy dây thần kinh và ngăn cản tín hiệu thần kinh. Thủ thuật thường giảm được đau nhưng một số người có thể bị tái phát đau sau đó, thậm chí xảy ra liệt mặt. Chèn bằng bóng: bác sĩ sẽ chọc kim từ mặt vào vùng dây thần kinh sinh ba ở đáy sọ rồi bơm bóng ở đầu kim lên gây chèn ép dây thần kinh để ngăn cản tín hiệu đau. Chèn bằng bóng thành công trong kiểm soát đau ở phần lớn các trường hợp, ít nhất là được một thời gian. Phần lớn bệnh nhân trải qua tình trạng liệt mặt tạm thời hoặc có thể kéo dài. Phá hủy chọn lọc dây thần kinh bằng nhiệt: phá hủy dây thần kinh chọn lọc gây đau bằng cách chọc kim vào dây thần kinh sinh ba ở đáy sọ, luồn điện cực vào đó để đốt sợi dây thần kinh tạo một vùng tổn thương. Đôi khi cũng gặp trường hợp liệt mặt tạm thời sau thủ thuật.