Bình thường dịch não tu trong suốt, có rất ít té bào. Số lượng và thành phần tế bào tăng lên trong một số bệnh. Khi xét nghiệm tế bào dịch não tu có thể có giá trị chẩn đoán một số bệnh:

- Viêm màng não, viêm não do vius, vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng

- Ung thư di căn: leucemie cấp

- Chảy máu não, tu sống

- Hội chứng Guillain Barr

- Máy đếm tế bào máu ngoại vi Sysmex 4000i

- Ống nghiệm không có chất chống đông: kích thước 13mm×75mm

- Máy ly tâm

- Lam kính, cồn tuyệt đối

- Thuốc nhuộm: Giêm sa, nhuộm Gram

- Cho dịch vào ống nghiệm không chống đông: 2 ml

- Lắc nhẹ ống nghiệm trước khi đo

- Sử dụng chế độ đếm dịch cơ thể (Body fluid mode): có thể đếm:

 Số lượng hồng cầu (RBC)

 Số lượng bạch cầu (WBC)

 Số lượng tuyệt đối và tỉ lệ bạch cầu đơn nhân (MN)

 Số lượng và ti lệ bạch cầu đa nhân (PMN)

1. Giới hạn bình thƣờng

- Bạch cầu: 0 - 5/µl (người lớn và trẻ em), 0 - 30/ µl (trẻ sơ sinh)

- Công thức bạch cầu: 60 - 80 là lymphopcyte, trên 30 monocyte và đại thực bào, 2 hoặc ít hơn là các tế bào khác. Monocyte và đại thực bào có thể cao hơn một chút ở trẻ sơ sinh

- Nhuộm Gram; âm tính

- Hồng cầu: Bình thường không có trừ trường hợp kim chọc tu sống chạm vào mạch máu.

2. Nhận định kết quả

- Số lượng bạch cầu tăng khi bị nhiễm trùng (vi khuẩn, virus, nấm và ký sinh trùng), dị ứng, leucemie, chảy máu, chấn thương, hội chứng Guillain Barre.

- Làm công thức bạch cầu có thể chẩn đoán nguyên nhân gây bệnh

 Bạch cầu đơn nhân tăng (lymphocyte): gặp trong viêm màng não do lao, virus, giang mai.

 Bạch cầu đa nhân tăng: gặp trong viêm màng não mủ do tụ cầu, phế cầu, não mô cầu.

 Tế bào blast (immature cell) gặp reong leucemie

 Tế bào ung thư di căn

- Khi có hồng cầu: do xuất huyết não, chấn thương sọ não.

3. Nhuộm lam

- Ống nghiêm sau khi đếm tế bào bằng máy đếm Sysmex 4000i, ly tâm 2000 vòng/phút × 30 phút

- Đổ hết phần nước trong ở trên, lấy phần cặn ở dưới: dàn tiêu bản

- Nhuộm Giêm sa để tìm tế bào bất thường như tế bào ung thư di căn, tế bào máu bất thường

- Có thể nhuộm Gram để tìm vi khuẩn hoặc nấm