Kỹ thuật chụp tuyến nước bọt đối quang là kỹ thuật thăm khám tuyến nước bọt và các ống tuyến bằng cách bơm một lượng thuốc đối quang vào ống tuyến nước bọt qua lỗ đổ của ống tuyến trong khoang miệng, qua đó đánh giá được các bất thường về hình thái của hệ thống ống tuyến.

-Sỏi ống tuyến, chít hẹp, giãn ống tuyến
-Đường rò, khối u…

-Viêm tuyến nước bọt cấp
-Dị ứng thuốc đối quang: chống chỉ định tương đối.
 

1.Người thực hiện
-Bác sỹ chuyên khoa
-Kỹ thuật viên điện quang
2.Phương tiện
-Máy chụp X quang
-Phim, cát-xét, hệ thống lưu trữ

3 .Vật tư tiêu hao
-Ống thông Rabinov22 Gaugevà dây dẫn 0.018 inch
-Các dây nối tiêm truyền tĩnh mạch
-Que đè lưỡi, băng dính, gạc…
-Bơm tiêm 5, 10, 20ml
-Kim tiêm 18-20G
-Thuốc đối quang I-ốttan trong nước (nếu không có loại lipiodol ultrafluide)
-Thuốc sát khuẩn ngoài da
-Thuốc phun tê tại chỗ, thuốc an thần.
-Nước cất ho c nước muối sinh lý
-Găng tay, mũ, khẩu trang phẫu thuật
-Bộ khay quả đậu, kẹp phẫu thuật.
-Bông, gạc phẫu thuật.
-Hộp thuốc và dụng cụ cấp cứu tai biến thuốc đối quang.
-Quả chanh tươi
-Đèn chiếu sáng qua đầu

4. Người bệnh
-Người bệnh phải được chuẩn bị trước về tâm lý, giải thích kỹ cho người.

-Người bệnh ho c người nhà người bệnh phải ký vào giấy cam kết thủ thuật trước khi chụp.

1.Chuẩn bị dụng cụ
-Tẩm thuốc gây tê lên gạc.
-Luồn dây dẫn vào ống thông
-Nạp thuốc đối quang vào bơm tiêm, nối bơm tiêm với dây nối rồi đuổi bọt khí.
2.Tiến hành kỹ thuật
-Xác định vị trí lỗ đổ của ống tuyến
-Bằng cách quan sát hoạt động tiết nước bọt.
-Có thể kích thích tiết nước bọt bằng cách nhỏ vài giọt chanh vào miệng bệnh.
-Gây tê tại chổ bằng gạc tẩm thuốc gây tê nếu cần.
-Luồn dây dẫn và ống tuyến.
-Khi dây đã vào trong ống tuyến, tịnh tiến ống thông vào ống tuyến.

-Đặt ống thông
-Khi ống thông đã vào trong ống tuyến, một tay giữ chặt ống thông, một tay rút dây dẫn ra.
-Nối ống thông với dây nối của bơm tiêm chứa thuốc đối quang.
-Quấn đuôi ống thông bằng một miếng gạc, đặt miếng gạc giữa hai hàm răng người bệnh, yêu cầu người  bệnh cắn chặt miếng gạc để cố định ống thông trong lúc chụp.
-Tiến hành chụp
-Chụp  các tư thế trước-sau, nghiêng, chếch, tư thế dưới hàm-đỉnh sọ (submentovertex).
-Có thể tiến hành chụp như chụp phim toàn cảnh (panorama).

V. NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ 

Kỹ thuật chụp tuyến nước bọt đúng s cho thấy thuốc đối quang hiện hình ống tuyến nước bọt chính và các nhánh phụ. Phân tích kỹ kết quả để xác định các bất thường về hình thái.
 

-Xử trí tai biến thuốc đối quang: xem thêm quy trình Chẩn đoán và xử trí tai biến thuốc đối quang.
-Chảy máu: rút ống thông, cầm máu bằng gạc ép.
-Nhiễm trùng: có thể dự phòng bằng kháng sinh.
-Khuyến khích người bệnh mát xa tuyến nước bọt sau khi chụp để giúp thải trừ thuốc đối quang nhanh.