Tra cứu  ›  QTKT khám-chữa bệnh  ›  Chụp Bàng Quang Trên Xương Mu

Chụp Bàng Quang Trên Xương Mu

Quyết định số: 25/QĐ-BYT

Ngày ban hành: 03/01/2014 12:00

Đại cương

Khảo sát bàng quang bằng cách chụp Xquang bàng quang có bơm thuốc đối quang i-ốt tan trong nước sau khi chọc kim trực tiếp vào bàng quang qua da, trên xương mu.

Chỉ định điều trị

-Chụp bàng quang trên xương mu có thể được chỉ định chẩn đoán các bất thường về hình thái bàng quang, niệu đạo; chức năng bài xuất nước tiểu bàng quang, niệu đạo.
-Kỹ thuật này giúp tránh được tai biến nhiễm khuẩn so với chụp niệu đạo bàng quang ngược dòng ở nam giới.

Chống chỉ định

-Đang nhiễm trùng đường tiểu; nếu nghi ngờ phải xét nghiệm nước tiểu.
-Rối loạn đông máu.

Chuẩn bị

1.Người thực hiện
-Bác sỹ chuyên khoa
-Kỹ thuật viên điện quang
2.Phương tiện
-Máy chụp X quang tăng sáng truyền hình
-Phim, cát-xét, hệ thống lưu trữ hình ảnh
Vật tư tiêu hao
-Bơm tiêm 10; 20ml
-Kim chọc tủy sống 18-20G
-Thuốc đối quang i-ốt tan trong nước
-Dung dịch sát khuẩn da, niêm mạc
-Nước cất ho c nước muối sinh lý
-Găng tay, mũ, khẩu trang phẫu thuật
-Bộ khay quả đậu, kẹp phẫu thuật.
-Bông, gạc phẫu thuật.

-Hộp thuốc và dụng cụ cấp cứu tai biến thuốc đối quang.
-Ống thông Foley.
-Bô đi tiểu loại nam giới và loại nữ giới có vạch đo dung tích.
3.Người bệnh
-Cho thuốc an thần nhẹ 1 giờ trước xét nghiệm.
-Bàng quang phải căng đầy là điều kiện chủ yếu. Có thể cho thuốc lợi tiểu
để bàng quang chóng đầy(tiêm tĩnh mạch 01 ống Lasilix 20mg).
4.Phiếu xét nghiệm
-Các xét nghiệm cơ bản.
-Nghi ngờ nhiễm khuẩn phải xét nghiệm nước tiểu

Các bước tiến hành

1.Chọc kim vào bàng quang
-Người bệnh nằm ngữa
-Sát khuẩn da, trải khăn vô trùng
-Chọc kim vào điểm trên đường giữa, cách khớp mu 2 đốt ngón tay trong khi chiếu tăng sáng truyền hình. Hướng kim thẳng góc da hoặc chếch lên
phía đầu 100. Cảm giác qua thành bàng quang, đẩy kim vào 2cm, rút nòng,nước tiểu trào ống thông ho c bơm vài ml thuốc đối quang để xác định ống thông đã vào bàng quang. Sau đó luồn dây dẫn vào bàng quang, rồi đẩy ống thông vào theo dây dẫn.
2.Tháo nước tiểu hết bàng quang bằng cách cho ngƣời bệnh đi tiểu.
-Hứng nước tiểu vào bô có vạch đo dung tích để đo lượng nước tiểu.

3.Bơm thuốc đối quang vào bàng quang
-Bơm lượng thuốc tương đương ho c gần tương đương lượng nước tiểu vừa bài xuất.
-Có thể chuyền ho c bơm thuốc đối quang vào bàng quang.
-Phim chụp trong quá trình đầy bàng quang: thẳng, chếch, đôi khi nghiêng.
-Phim chụp lúc bàng quang đầy (300-400ml thuốc đối quang + nước muối sinh lý), khi người bệnh có cảm giác muốn tiểu: thẳng, chếch hai bên,
nghiêng.
4.Chụp thì đi tiểu
-Giữ cố định và khoá ống thông. Không bao giờ rút ống thông lúc bàng quang đầy hoặc có áp lực cao tránh nguy cơ thoát nước tiểu.
-Chụp đứng chếch sau phải hoặc chếch sau trái. Đối với nam giới có thể chụp nằm.
-Chụp lúc đi tiểu tự nhiên và lúc làm tắc niệu đạo bằng kẹp phần sau dương vật, mức độ vừa đủ làm tắc niệu đạo: thẳng, chếch hai bên, đôi khi
nghiêng.
5.Chụp thì sau đi tiểu
-Rút ống thông sau khi chụp thì đi tiểu.
-Cho đi tiểu hết ở nhà vệ sinh.
-Chụp thẳng ngay sau khi đi tiểu.

V. NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ

 - Bàng quang bờ đều, đáy bàng quang bình thường ở sát bờ trên khớp mu 90 

- Khảo sát khẩu kính và bờ niệu đạo. Niệu đạo nam có 4 đoạn: đoạn tiền liệt, đoạn màng, đoạn hành và đoạn hang. Niệu đạo nữ là ống thẳng hướng từ trên xuống dưới và từ sau ra trước. 

- Không có trào ngược bàng quang niệu quản thụ động ho c chủ động; không sa cổ bàng quang thì đi tiểu.

 - Không có nước tiểu tồn lưu.

Tai biến và xử trí

Tai biến hiếm gặp và không nặng nếu bàng quang đầy
-Thất bại do không đưa được ống thông vào bàng quang
-Tiêm thuốc đối quang vào thành bàng quang, khoang Retzius, trong phúc mạc.
-Thủng trực tràng: rất hiếm
-Nhiễm khuẩn: rất hiếm.