Chụp CLVT ruột non không dùng ống thông là phương pháp thăm khám xâm nhập tối thiểu nhằm phát hiện bệnh lý ruột non. Người bệnh được làm giãn ruột non bằng phương pháp uống nước qua đường miệng, sau đó chụp cắt lơp vi tính trước và sau tiêm thuốc đối quang i-ốt.

- Phát hiện các khối u ruột non trong bệnh cảnh chảy máu tiêu hóa, thiếu máu mãn tính không phát hiện được trên nội soi tiêu hóa..

 - Bệnh cảnh tắc ruột không hoàn toàn, ho c tắc ruột thấp do dây ch ng hay các nguyên nhân khác (chiếu xạ, viêm nhiễm, nhiễm trùng…)

 - Trong bệnh Crohn nh m phát hiện các đường rò tiêu hóa, tắc ruột thấp. - Bệnh lý co kéo mạc treo nh m tìm kiếm các nguyên nhân u (lymphoma, carcinoma ruột non ) hay tổn thương tiền ung thư như viêm loét ruột non.

- Dị ứng với thuốc đối quang i-ốt đường tĩnh mạch. 

- Tắc ruột hoàn toàn 

- Phụ nữ có thai

1. Người thực hiện

- Bác sỹ chuyên khoa - Kỹ thuật viên điện quang

 - Điều dưỡng 

2. Phương tiện

 - Máy chụp CLVT

 - Máy bơm điện chuyên dụng - Phim, cát – xét, hệ thống lưu trữ hình ảnh 

3. Vật tư y tế

 - Bơm tiêm 10; 20ml

- Bơm tiêm dành cho máy bơm điện - Kim tiêm 18-20G

 - Thuốc đối quang I-ốt tan trong nước

 - Dung dịch sát khuẩn da, niêm mạc

 - Nước cất hoặc nước muối sinh lý 1000ml

 - Găng tay, mũ, khẩu trang phẫu thuật 

- Bộ khay quả đậu, kẹp phẫu thuật.

 - Bông, gạc phẫu thuật.

 - Hộp thuốc và dụng cụ cấp cứu tai biến thuốc đối quang.

 4. Người bệnh

 - Người bệnh được giải thích kỹ về thủ thuật để phối hợp với thầy thuốc. 

- Tháo bỏ khuyên tai, vòng cổ, cặp tóc nếu có 

- Cần nhịn ăn trước 12giờ. 

- Người bệnh quá kích thích, không nằm yên: cần cho thuốc an thần… 

5. Phiếu xét nghiệm

 Có phiếu chỉ định chụp CLVT

1.Chuẩn bị ngừời bệnh

 - Giải thích cho người bệnh quy trình thăm khám và hướng dẫn người bệnh phối hợp 

- Xem xét hồ sơ bệnh án và tìm kiếm các dấu hiệu chống chỉ định tiêm thuốc đối quang i-ốt tĩnh mạch

 - Chuẩn bị đường truyền tĩnh mạch (kim 18G)

 - Tham khảo các kết quả chẩn đoán hình ảnh trước đó (nếu có) 

2. Tiến hành kỹ thuật 

- Bước 1: Cho người bệnh uống khoảng 1000ml nước trong thời gian ngắn ( khoảng 15 phút). Sau đó tiêm tĩnh mạch thuốc giảm trương lực ruột non.

 - Bước 2: chụp cắt lớp vi tính ruột non - Topogram: hướng trước sau, FOV 512x512 ( từ vòm hoành đến xương mu)

 - Chụp các lớp cắt trước tiêm thuốc đối quang i-ốt (từ gan đến bàng quang) để đánh giá mức độ giãn ruột. Độ dày lớp cắt 10mm, Pitch 1,5, tái tạo 10mm. Nếu thấy ruột giãn chưa đủ, có thể cho uống thêm. 

- Chụp xoắn ốc toàn bộ ổ bụng sau khi đã tiêm 120ml thuốc đối quan tĩnh mạch tốc độ 2,5 -3ml/s. Thời gian chụp sau tiêm khoảng 60s. nếu có chảy máu tiêu hóa thì chụp thì động mạch sau tiêm 25s. Độ dày lát cắt: 5mm, Pitch 1.

 - Tái tạo: hình ảnh cửa sổ bụng WL = +50 , WW = 400. độ dày lát cắt 0.6-1mm.

 - Chuyển dữ liệu sang trạm làm việc để XỬ TRÍ hình ảnh trên các phần mềm MPR, MIP, VR, 3D….

- Một số sai sót có thể phải thực hiện lại kỹ thuật như: người bệnh không giữ bất động trong quá trình chụp phim, không bộc lộ rõ nét hình ảnh… 

- Rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy: do uống nhiều nước. Chỉ cần điều trị nội khoa

 - Tai biến liên quan đến thuốc đối quang i-ốt: xem thêm quy trình Chẩn đoán và xử trí tai biến thuốc đối quang.