Chụp CLVT đại tràng có nội soi ảo là kỹ thuật dựng hình và nội soi ảo khung đại tràng trên máy chụp CLVT. Kỹ thuật này được thực hiện b ng cách bơm hơi làm giãn khung đại tràng, sau đó chụp CLVT toàn bộ khung đại tràng trước và sau tiêm thuốc đối quang i-ốt.

- Thăm khám đại tràng đoạn gần khi mà nội soi không thể thăm khám được do vướng u, hẹp, gập góc…

 - Người bệnh có chống chỉ định với nội soi đại tràng: suy hô hấp, điều trị chống đông máu, dị ứng với thuốc trong nội soi…

Xem xét chống chỉ định tiêm thuốc đối quang i-ốt trong trường hợp suy thận, dị ứng với thuốc đối quang i-ốt, phụ nữ có thai…

1. Người thực hiện

 - Bác sỹ chuyên khoa - Kỹ thuật viên điện quang

 - Điều dưỡng 173 

2. Phương tiện 

- Máy chụp CLVT

 - Máy bơm điện chuyên dụng - Phim, cát – xét, hệ thống lưu trữ hình ảnh

 3. Vật tư y tế

- Bơm tiêm 10; 20ml 

- Bơm tiêm dành cho máy bơm điện

 - Kim tiêm 18-20G

 - Thuốc đối quang I-ốt tan trong nước 

- Dung dịch sát khuẩn da, niêm mạc 

- Nước cất ho c nước muối sinh lý

 - Găng tay, mũ, khẩu trang phẫu thuật

 - Bộ khay quả đậu, kẹp phẫu thuật.

 - Bông, gạc phẫu thuật. 

- Hộp thuốc và dụng cụ cấp cứu tai biến thuốc đối quang. 

4. Người bệnh

 - Ngày trước khi tiến hành chụp người bệnh ăn ít chất xơ, ăn thức ăn loãng

 - Uống thuốc tẩy ruột 

- Uống nhiều nước 

- Nhịn ăn trước khi chụp

 - Không uống các chất như sữa, bia, rượu

 5. Phiếu xét nghiệm 

Có phiếu chỉ định chụp CLVT

1. Chuẩn bị người bệnh

 - Giải thích cho người bệnh quy trình thăm khám và hướng dẫn người bệnh phối hợp.

 - Xem xét hồ sơ bệnh án và tìm kiếm các dấu hiệu chống chỉ định tiêm thuốc đối quang i-ốt tĩnh mạch

 - Chuẩn bị đường truyền tĩnh mạch (kim 18G)

 - Tham khảo các kết quả chẩn đoán hình ảnh trước đó (nếu có) 174 

2. Tiến hành kỹ thuật

 - Đặt người bệnh lên bàn chụp

 - Làm căng đại tràng b ng bơm hơi qua ống thông đ t qua đường hậu môn, bơm hơi đến khi người bệnh có thể chịu đựng được.

 - Chụp định vị ổ bụng tư thế nằm ngữa để đánh giá xem đại tràng đã đủ căng chưa

 - Nếu chưa căng có thể tiếp tục bơm hơi đến khi thấy đủ căng

 - Chụp các lát cắt từ vòm hoành đến phần trực tràng thấp

V. NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ Xem xét hình ảnh trên các lát cắt ngang 2D bổ sung bằng các hình ảnh tái tạo nội soi ảo 3D, trên các ảnh chụp nằm sấp và nằm ngữa.

 - Có thể kết hợp với tiêm thuốc đối quang i-ốt đường tĩnh mạch.

 - Sau đó đặt người bệnh n m sấp, tiếp tục bơm hơi vào đại tràng

 - Chụp lại định vị nằm sấp để đánh giá mức độ căng của đại tràng

 - Chụp lại các lát cắt lấy toàn bộ khung đại tràng ở tư thế nằm sấp.

 - Yêu cầu kỹ thuật: 

- Máy chụp từ 8 dãy trở lên. 

- Độ dày lát cắt từ 2,5mm, bước nhảy 0.2-0.5%, 120 kV, 80-100 mAs. Tái tạo các lát cắt dày 0,6.-1mm.

 - Chuyển toàn bộ dữ liệu từ máy chụp sang máy tính XỬ TRÍ hình ảnh

- Một số sai sót có thể phải thực hiện lại kỹ thuật như: người bệnh không giữ bất động trong quá trình chụp phim, không bộc lộ rõ nét hình ảnh…

 - Rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy: do uống nhiều nước. Chỉ cần điều trị nội khoa 

- Tai biến liên quan đến thuốc đối quang i-ốt: xem thêm quy trình Chẩn đoán và xử trí tai biến thuốc đối quang.