Các bài viết liên quan
- Chụp CHT Xương và tủy xương không tiêm thuốc đối quang từ
- Chụp X quang tại phòng mổ
- Điều trị hẹp tắc đại tràng dưới hướng dẫn chụp mạch số hóa xóa nền
- Tháo lồng ruột dưới hướng dẫn của chụp số hóa xóa nền
- Đốt sóng cao tần điều trị u gan dưới chụp số hóa xóa nền
- Điều trị hẹp tắc thực quản dưới hướng dẫn của chụp số hóa xóa nền
- Đặt stent niệu quản qua da dưới chụp mạch số hóa xóa nền
- Dẫn lưu bể thận qua da dưới hướng dẫn chụp số hóa xóa nền
- Dẫn lưu áp xe các tạng dưới hướng dẫn chụp số hóa xóa nền
- Dẫn lưu các dịch ổ bụng dưới hướng dẫn chụp số hóa xóa nền
Điều trị UXTC bằng sóng âm dưới hướng dẫn của CHT (MRgFUS)
Quyết định số: 25/QĐ-BYT
Ngày ban hành: 03/01/2014 12:00
Đại cương
Điều trị u xơ tử cung b ng sóng siêu âm dưới sự hướng dẫn của cộng hưởng từlà phương pháp đốt nóng khối u bằng sóng âm và được định vị b ng cộng hưởngtừ, khi khối u bị đốt nóng và hoại tử từ đó dẫn đến u teo nhỏ dần.
Chỉ định điều trị
-Người bệnh có khối u xơ tử cung không bị vôi hóa xung quanh, u không có cuống
-Số lượng u dưới 4 u, kích thước u không quá 10cm, khối u nằm cách da không quá 14cm.
-Vị trí khối u không bị ruột che phủ hay trung tâm khối u cách xương cùng ít nhất 4cm
Chống chỉ định
-Người bệnh có rối loạn đông máu.
-Người bệnh bị thiếu máu tan huyết
-Người bệnh có tình trạng tim không ổn định, bao gồm:
-Người bệnh đang điều trị đau thắt ngực
-Người bệnh có tiền sử nhồi màu cơ tim trong vòng 6 tháng gần nhất
-Người bệnh đang dùng thuốc chữa suy tim sung huyết (ngoài thuốc lợi tiểu)
-Người bệnh đang dùng thuốc chống loạn nhịp
-Người bệnh bị cao huyết áp mức độ nặng
-Người bệnh đang dùng máy tạo nhịp tim
-Người bệnh bị các bệnh về mạch não (tiền sử đột quỵ nhiều lần hoặc đột quỵ trong6 tháng gần nhất)
-Người bệnh đang điều trị chống đông máu ho c có các rối loạn đông máu
-Có bằng chứng bệnh học tử cung khác ngoài u cơ trơn
-Người bệnh đang bị nhiễm trùng khung chậu
-Người bệnh có u vùng tiểu khung n m ngoài tử cung
-Người bệnh có khối lượng cơ thể > 110kg
-Người bệnh có sẹo dài quá khổ ở vùng bụng ngay trước khu vực điều trị
-Người bệnh chống chỉ định đối với cộng hưởng từ, ví dụ: cấy ghép các
thiết bị chống chỉ định với cộng hưởng từ
-Người bệnh không thể ho c không chấp nhận tư thế điều trị n m sấp trong
thời gian dài (khoảng 3 tiếng)
Chuẩn bị
1.Người thực hiện
-Bác sỹ chuyên khoa
-Kỹ thuật viên điện quang
-Điều dưỡng
2.Phương tiện, hóa chất
Hệ thống siêu âm tại chỗ ExAblate 2000 (InSightec, Haifa, Israel) tích hợp với máy chụp cộng hưởngtừ 1.5 Tesla
3.Người bệnh
-Được làm đầy đủ các xét nghiệm và bệnh án vào viện, được làm tế bào âm đạo cũng như khám phụ khoa trước khi thục hiện thủ thuật.
-Vệ sinh và cạo sạch lông vùng bụng. Kiểm tra các vị trí nốt ruồi và sẹo vùng bụng.
-Đặt đường truyền tĩnh mạch. Đưa ống thăm/thông vào tử cung để kiểm soát chuyển động của tử cung
-Người bệnh ở tư thế n m sấp
-Sử dụng thuốc đạn và giảm đau đặt hậu môn (ví dụ Diclofenac 100mg).
-Các thông số huyết áp, nhịp tim, oxy được theo dõi trong suốt quá tình điều trị
-Tiêm Midazolam 2mg khi người bệnh đã n m trên bàn siêu âm tại chỗ.
-Trước khi siêu âm dùng Pethidine 50 mg và Maxolon 20mg
4.Các xét nghiệm
-Đông máu cơ bản, chức năng gan thận
-test bêta HCG, tế bào âm đạo…..
Các bước tiến hành
1.Trước điều trị
-Giải thích chon người bệnh an tâm về kỹ thuật, hướng dẫn viết giấy cam đoan thực hiện thủ thuật.
-Đặt đường truyền tĩnh mạch, dùng an thần cho trước điều trị.
-Khi người bệnh đã ổn định tư thế, chụp các ảnh chuỗi xung T2 độ phân giải cao của khung chậu trong 3 mặt phẳng đứng dọc, mặt phẳng đứngngang và mặt phẳng ngang. Các hình ảnh này để xác định vị trí của khối u,khối lượng cần loại bỏ, các khoảng cách đển xương cùng và xương sống vùng thắt lưng cùng cũng như phần ruột nằm chắn giữa khối u và chùm siêu âm.
2.Trị liệu
-Hướng dẫn người bệnh nhấn nút khẩn cấp
-Sau đó dựa vào kích thước, vị trí khối u mà lập kế hoạch điều trị có sẵn trên máy.
-Tần số, cường độ, thời gian, kích thước điểm hội tụ của sóng siêu âm … có thể thay đổi tùy thuộc vào diễn biến điều trị.
-Nếu u xơ nằm quá gần khu vực xương cùng, sử dụng khoảng 250cc gel siêu âm bơm thẳng vào trực tràng để đưa khối u về vị trí cách xương cùngít nhất 4 cm. Nếu một đoạn ruột chạy lên phía trước khối u, sử dụng nước muối truyền vào bàng quang. Có thể kết hợp các kỹ thuật này với nhau.
-Đánh dấu các cấu trúc quan trọng: xương mu, ruột, cột sống và xương cùng).
-Xác định vùng điều trị (ROT) trên khối u và đặt ROT vào các hình mặt phẳng đứng ngang. Vùng ROT được v phải cách màng thanh dịch ít nhất1 cm để giảm thiểu nguy cơ gây tổn thương đến màng thanh dịch
-Tỷ lệ đốt khối u b ng sóng âm đạt từ 60-70% thể tích u là đủ để tiêu diệt toàn bộ khối u.
-Sau khi chọn kế hoạch trị liệu (mật độ cao và mật độ vừa), hệ thống sẽ tự động hiển thị các vị trí đốt nóng tập trung. Mỗi điểm có dạng hình trụ, dài25-45 mm, bán kính 5mm đối với khối u thông thường
-Kiểm tra đường đi của chùm siêu âm tránh các cấu trúc ví dụ như đọan ruột hay sẹo thành bụng chắn chùm siêu âm.
-Thời gian trị liệu khối u đường kính 8cm mất khoảng 3 giờ chưa kể thời gian CHUẨN BỊ người bệnh. Với khối u lớn hơn 10 cm có thể chia thành2 đợt trị liệu: đầu tiên điều trị nội khoa bằng GnRH để thu nhỏ kích thướckhối u sau đó mới trị liệu b ằng MRgFUS
-Ngay sau thủ thuật, chụp CHT với chuỗi xung T2W xóa mỡ để kiểm tra biến chứng như xung huyết ở da và cơ bụng tại chỗ đi vào của sóng âm.
V. NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ
Kết quả thành công là đốt được 60-70% thể tích khối u, không gây tai biến gì. Sau 1 ngày người bệnh có thể đi lai và sinh hoạt bình thường.
Tai biến và xử trí
Trong quá trình làm thủ thuật: nếu người bệnh không chụi được liệu trình điều trị, đau, tê chân….phải ngừng lại.