Buồng truyền hóa chất (chemoport) là dụng cụ được ứng dụng để truyền hóa chất cho các người bệnh ung thư có chỉ định với hóa trị liệu. Vị trí thường hay đặt buồng là dưới da thành ngực vào TM dưới đòn và TM chủ trên. Việc đặtbuồng truyền hóa chất dưới da trước đây thường được đặt “mù”, dựa theo kinh nghiệm của người thực hiện và có nguy cơ dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như tràn 1027 khí màng phổi, rách ĐM dưới đòn, thông động tĩnh mạch, lạc chỗ của ống thông (ống thông). Ứng dụng điện quang can thiệp để đặt buồng truyền hóa chất s nâng cao tính chính xác, an toàn và hạn chế được biến chứng cho người bệnh.

- Hóa trị liệu kéo dài

 - Nuôi dưỡng toàn thể đường tĩnh mạch kéo dài

 - Lấy máu xét nghiệm thường xuyên và kéo dài

- Viêm da, hoại tử vùng thượng đòn, hạ đòn

 - Huyết khối tĩnh mạch chủ trên, TM cánh tay đầu

1. Người thực hiện 

- Bác sỹ chuyên khoa

 - Bác sỹ phụ

 - Kỹ thuật viên điện quang

 - Điều dưỡng 

- Bác sỹ gây mê, kỹ thuật viên gây mê: khi người bệnh không thể hợp tác được 

2. Phương tiện 

- Máy chụp mạch số hóa xóa nền (DSA)

 - Máy siêu âm mầu có đầu dò phẳng

 - Phim, máy in phim, hệ thống lưu trữ hình ảnh 

- Bộ áo chì, tạp dề, che chắn tia X 

3. Thuốc

 - Thuốc gây tê tại chỗ 

- Thuốc gây mê toàn thân (nếu có chỉ định gây mê)

 - Thuốc chống đông

 - Thuốc đối quang I-ốt tan trong nước

 - Dung dịch sát khuẩn da

4. Vật tư y t thông thường 

- Bơm tiêm 3; 5; 10ml 

- Nước cất hoặc nước muối sinh lý

 - Găng tay, áo, mũ, khẩu trang phẫu thuật 

- Bộ dụng cụ can thiệp vô trùng: dao, kéo, kẹp, 4 bát kim loại, khay quả đậu, khay đựng dụng cụ.

 - Bông, gạc, băng dính phẫu thuật.

 - Chỉ khâu da

 - Túi ni lông vô khuẩn bọc đầu dò siêu âm

 - Hộp thuốc và dụng cụ cấp cứu tai biến thuốc đối quang. 

5. Vật tư y tế đặc biệt 

- Bộ kim chọc mạch

 - Bộ kít đặt buồng truyền hóa chất (Chemoport set) 

6. Người bệnh 

- Người bệnh được giải thích kỹ về thủ thuật để phổi hợp với thầy thuốc.

 - Cần nhịn ăn, uống trước 6giờ. Có thể uống không quá 50ml nước. 

- Người bệnh quá kích thích, không n m yên: cần cho thuốc an thần… 

7. Phiếu xét nghiệm 

- Hồ sơ bệnh án điều trị nội trú 

- Có phiếu chỉ định thực hiện thủ thuật đã được thông qua 

- Phim ảnh chụp X quang, CLVT, CHT (nếu có).

1. Mở đường vào TM trung tâm 

- Thường chọc tĩnh mạch cảnh trong phải ở vị trí hố thượng đòn. Có thể chọc tĩnh mạch dưới đòn. 

 - Gây tê tại chỗ, rạch da

 - Chọc TM dưới hướng dẫn siêu âm bằng kim 18G 

- Luồn dây dẫn và ống nong 5F vào TM chủ trên dưới hướng dẫn của chụp mạch số hóa xóa nền (DSA).

 2. Đặt buồng truyền dưới da thành ngực 

- Gây tê tại chỗ rộng trong da và tổ chức dưới đa thành ngực, vùng dưới đòn

 - Rạch da và tổ chức dưới da thành ngực, làm rộng tổ chức dưới da đủ để đặt buồng truyền. 

3. Đặt ống thẳng vào TM chủ trên 1029

 - Tạo đường hầm dưới da từ vị trí đặt cổng đến vị trí chọc TM ở hố thượng đòn phải

 - Đo ống thông vừa đủ đến vị trí nối TM chủ trên và nhĩ phải dưới hướng dẫn màn hu nh quang tăng sáng, sau đó cắt phần ống thông dư thừa.

 - Luồn ống thông qua đường hầm này để tới vị trí chọc TM cảnh trong.

 - Đưa ống thông vào TM chủ trên qua dây dẫn dưới hướng dẫn DSA. 

4. Kết thúc

 - Khâu da tại vị trí chọc TM dưới đòn và vị trí đặt buồng truyền

 - Kiểm tra sự lưu thông của buồng truyền và ống thông

V. NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ 

- Đầu trong của buồng truyền được đặt đến vị trí tĩnh mạch chủ trên đổ vào nhĩ phải. Đầu ngoài của buồng được đặt trong phần mềm dưới da thành ngực 

- Dùng bơm kim tiêm cắm vào buồng truyền hút ra thấy máu

- Tràn khí màng phổi: băng ép vị trí dẫn lưu. Mở màng phổi tối thiểu và hút liên tục nếu có chỉ định. 

- Tụ máu dưới da thành ngực: băng ép cầm máu

. - Đứt ống thông (ống thông): sử dụng lưới bẫy (snare) để lấy phần ống thông đứt hoặc phẫu thuật nếu kỹ thuật gắp thất bại. 

- Nhiễm khuẩn dưới da thành ngực, quanh cổng và vị trí dọc TM cảnh trong: vệ sinh, kháng sinh tại chỗ và toàn thân - Nhiễm khuẩn huyết: hội chẩn chuyên khoa