Tra cứu  ›  QTKT khám-chữa bệnh  ›  QUY TRÌNH GẠN BẠCH CẦU ĐIỀU TRỊ

QUY TRÌNH GẠN BẠCH CẦU ĐIỀU TRỊ

Quyết định số: 2017/QĐ-BYT

Ngày ban hành: 09/06/2014 12:00

Đại cương

Hệ thống máy gạn tách tự động phân tách và thu nhận bạch cầu đơn nhân
theo nguyên lý: Trong suốt quá trình gạn bạch cầu, máu toàn phần của người
bệnh được chống đông bằng dung dịch chống đông tại vị trí lấy máu vào máy.
Hệ thống buồng ly tâm phân tách máu toàn phần thành 3 lớp, lớp hồng cầu ở
phía ngoài cùng, lớp buffy coat chứa bạch cầu ở giữa và lớp huyết tương giầu
tiểu cầu ở trong cùng của buồng ly tâm. Hệ thống phân tách thành lớp ổn định
giữa bề mặt hồng cầu/huyết tương sau khi quá trình phân tách bề mặt kết thúc,
dòng chảy huyết tương trả về người bệnh sẽ được điều chỉnh bởi người vận hành
để duy trì bề mặt ổn định. Hệ thống sẽ thu nhận bạch cầu đơn nhân từ buồng ly
tâm qua dây thu nhận bạch cầu, trong khi đó huyết tương giầu tiểu cầu sẽ theo
dây huyết tương để trộn với hồng cầu để trả về người bệnh theo dây dẫn trả máu 
 

Chỉ định điều trị

Điều trị giảm tế bào lơ xê mi trong bệnh;
- Lơ xê mi cấp có số lượng bạch cầu ≥ 100 G/l;
- Lơ xê mi kinh dòng bạch cầu hạt số lượng bạch cầu ≥ 100 G/l;
- Tăng bạch cầu có kèm theo triệu chứng tắc mạch. 
 

Chống chỉ định

- Không có chống chỉ định tuyệt đối;
- Thận trọng trong trường hợp người bệnh có giảm tiểu cầu kèm theo triệu
chứng xuất huyết, người bệnh thiếu máu nặng;
- Người bệnh có rối loạn đông máu (DIC);
- Các tình trạng cấp cứu khác. 
 

Chuẩn bị

1. Người thực hiện
- Bác sĩ ghi y lệnh và thực hiện kỹ thuật gạn bạch cầu điều trị;
- Y tá thực hiện quy trình lấy ven tĩnh mạch và thực hiện theo y lệnh của bác
sĩ.
2. Phương tiện dụng cụ- hóa chất xét nghiệm
- Hệ thống máy lọc máu tự động;
- Bộ mâm ly tâm một chu trình của máy;
- Bộ sơ đồ lắp dây dẫn gạn bạch cầu điều trị kèm theo máy;
- Bộ kít gạn bạch cầu dùng 1 lần;
- Dung dịch chống đông máu ACD - A túi thể tích 750ml;
- 1000 ml dung dịch nước muối sinh lý 0,9% để tráng bộ kít trong chương
trình gạn bạch cầu;
- Bộ dụng cụ lấy máu tĩnh mạch vô trùng.
3. Bệnh phẩm
Mẫu máu tĩnh mạch: để xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu, xét nghiệm
sinh hóa, xét nghiệm đông máu.
4. Phiếu xét nghiệm
- Phiếu xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu;
- Phiếu xét nghiệm sinh hóa máu;
- Phiếu xét nghiệm đông máu. 
 

Các bước tiến hành

1. Giải thích thủ thuật và ký cam kết thực hiện thủ thuật của người nhà người
bệnh.
2. Thực hiện theo quy trình hướng dẫn sử dụng của hệ thống gồm các bước:
- Chuẩn bị dụng cụ lấy máu tĩnh mạch;
- Lắp đặt bộ kít tách theo quy trình lắp đặt của máy;
- Tráng dây bộ kít tách bạch cầu;
- Nhập các thông số theo yêu cầu của chương trình gạn bạch cầu;
- Kết nối ven người bệnh với bộ kít gạn bạch cầu;
- Vận hành theo quy trình của máy gạn bạch cầu;
- Theo dõi và xử trí lỗi trong quá trình gạn bạch cầu theo hướng dẫn của
từng lỗi;
- Kết thúc chương trình theo đúng quy trình kỹ thuật của máy;
- Ghi chép hồ sơ các thông tin và kết quả chương trình;
- Lấy mẫu máu làm xét nghiệm sau khi gạn bạch cầu, tổng phân tích tế
bào máu, sinh hóa và đông máu 
 

Tai biến và xử trí

1. Áp lực máu dòng vào quá thấp
- Kiểm tra xem dây garo có bị gập hay xoắn không;
- Dây garo có thắt đúng không, thắt lại dây garo cho đúng;
- Kim lấy máu có bị chệch khỏi ven, chỉnh lại kim hoặc lấy lại ven khác.
2. Áp lực máu dòng trả về quá cao
- Kiểm tra dây máu trả về có bị gập hoặc xoắn không, chỉnh lại dây khỏi
gập, xoắn;
- Kim lấy máu trên đường máu về bị chệch khỏi ven, chỉnh lại kim nếu
không được, lấy lại ven khác. 
 

Tài liệu tham khảo

1. Vũ Văn Đính, “Hồi sức toàn tập”, Nhà xuất bản y học, 2005, Tr 610-625.
2. Cobespectra apheresis system operators manual.
3. Comtec apheresis system operators manual.
4. Apheresis, 2007.