Tra cứu  ›  QTKT khám-chữa bệnh  ›  QUY TRÌNH GẠN TIỂU CẦU ĐIỀU TRỊ

QUY TRÌNH GẠN TIỂU CẦU ĐIỀU TRỊ

Quyết định số: 2017/QĐ-BYT

Ngày ban hành: 09/06/2014 12:00

Đại cương

Hệ thống máy gạn tách tự động phân tách và thu nhận tiểu cầu theo nguyên
lý: Trong suốt quá trình gạn tiểu cầu, máu toàn phần của người bệnh được chống
đông bằng dung dịch chống đông tại vị trí lấy máu vào máy, hệ thống phân tách
máu toàn phần thành 2 lớp. Trong lớp thứ nhất gồm hồng cầu và bạch cầu, trong
lớp thứ 2 gồm huyết tương giầu tiểu cầu. Hồng cầu và bạch cầu sẽ trả về người
bệnh qua dây thoát của hồng cầu. Huyết tương giầu tiểu cầu sẽ được phân tách lần
2. Tiểu cầu đậm đặc sẽ qua khe thu nhận tiểu cầu và theo dây thu nhận tiểu cầu lên
túi thu nhận. Phần huyết tương còn lại sẽ quay trở về người bệnh theo dây huyết
tương 
 

Chỉ định điều trị

Điều trị loại bỏ tiểu cầu khi số lượng tiểu cầu cao ≥ 1000 G/l;
- Loại bỏ tiểu cầu trong trường hợp số lượng tiểu cầu cao kèm theo triệu
chứng tắc mạch 
 

Chống chỉ định

- Không có chống chỉ định tuyệt đối;
- Thận trọng trong trường hợp người bệnh có triệu chứng xuất huyết,
người bệnh thiếu máu nặng;
- Người bệnh có rối loạn đông máu (DIC);
- Các tình trạng cấp cứu khác. 
 

Chuẩn bị

1. Người thực hiện
- Bác sĩ ghi y lệnh và thực hiện kỹ thuật gạn tiểu cầu điều trị;
- Y tá thực hiện quy trình lấy ven tĩnh mạch và thực hiện theo y lệnh của bác
sĩ.
2. Phương tiện dụng cụ- hóa chất xét nghiệm
- Hệ thống máy lọc máu tự động;
- Bộ mâm ly tâm tiểu cầu;
- Bộ sơ đồ lắp dây dẫn gạn tiểu cầu điều trị kèm theo máy;
- Bộ kít gạn tiểu cầu dùng 1 lần;
- Dung dịch chống đông máu ACD - A túi thể tích 750ml;
- 1.000 ml dung dịch nước muối sinh lý 0,9% để tráng bộ kít trong
chương trình gạn tiểu cầu;
- Bộ dụng cụ lấy máu tĩnh mạch vô trùng.
3. Bệnh phẩm
Mẫu máu tĩnh mạch: để xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu, xét nghiệm
sinh hóa, xét nghiệm đông máu.
4. Phiếu xét nghiệm
- Phiếu xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu;
- Phiếu xét nghiệm sinh hóa máu;
- Phiếu xét nghiệm đông máu. 
 

Các bước tiến hành

1. Giải thích thủ thuật và ký cam kết thực hiện thủ thuật của người nhà người
bệnh
2. Thực hiện theo quy trình hướng dẫn sử dụng của hệ thống gồm các bước:
- Chuẩn bị dụng cụ lấy ven;
- Lắp đặt bộ kít tách theo quy trình lắp đặt của máy;
- Tráng dây bộ kít tách tiểu cầu;
- Nhập các thông số theo yêu cầu của chương trình gạn tiểu cầu;
- Kết nối ven người bệnh với bộ kít gạn tiểu cầu;
- Vận hành theo quy trình của máy gạn tiểu cầu;
- Theo dõi và xử trí lỗi trong quá trình gạn tiểu cầu theo hướng dẫn của
từng lỗi;
- Kết thúc chương trình theo đúng quy trình kỹ thuật của máy;
- Ghi chép hồ sơ các thông tin và kết quả chương trình;
- Lấy mẫu máu làm xét nghiệm sau khi gạn tiểu cầu, tổng phân tích tế bào
máu, sinh hóa và đông máu. 
 

Tai biến và xử trí

1. Áp lực máu dòng vào quá thấp
- Kiểm tra xem dây garo có bị gập hay xoắn không;
- Dây garo có thắt đúng không, thắt lại dây garo cho đúng;
- Kim lấy máu có bị chệch khỏi ven, chỉnh lại kim hoặc lấy lại ven khác.
2. Áp lực máu dòng trả về quá cao
- Kiểm tra dây máu trả về có bị gập hoặc xoắn không, chỉnh lại dây khỏi
gập, xoắn;
- Kim lấy máu trên đường máu về bị chệch khỏi ven, chỉnh lại kim nếu
không được, lấy lại ven khác. 
 

Tài liệu tham khảo

1. Vũ Văn Đính, “Hồi sức toàn tập”, Nhà xuất bản y học, 2005, Tr 610-625.
2. Cobespectra apheresis system operators manual.
3. Comtec apheresis system operators manual.
4. Apheresis, 2007.