Hệ thống thông tin Sức khỏe Việt

Phương pháp phát hiện dựa trên nguyên lý Real-time qPCR khuếch đại gen đặc hiệu của các loài vi khuẩn Rickettsia: Orientia tsutsugamushi và Rickettsia typhi.

Chuẩn bị

1. Người thực hiện

- Người thực hiện: Nhân viên xét nghiệm đã được đào tạo và có chứng chỉ hoặc chứng nhận về chuyên ngành Vi sinh (và/hoặc sinh học phân tử/ sinh học/công nghệ sinh học).

- Người nhận định và phê duyệt kết quả: Người thực hiện có trình độ đại học hoặc sau đại học về chuyên ngành Vi sinh (và/hoặc sinh học phân tử/ sinh học/công nghệ sinh học).

2. Phương tiện, hóa chất (Ví dụ hoặc tương đương)

2.1. Trang thiết bị

- Máy real-time PCR: Máy Real-time PCR có ít nhất 04 kênh màu và hệ thống máy vi tính (VD).

- Máy tách chiết acid nucleic.

- Bộ lưu điện.

- Máy ủ nhiệt.

- Máy ly tâm dùng cho tube 0,2 ml

- Máy ly tâm lạnh > 12000 gpm/phút

- Tủ lạnh 2°C -8°C

- Tủ âm sâu (-20° C) hoặc (-70°C) (nếu có)

- Máy vortex

- Tủ an toàn sinh học

- Micropipettes các thể tích từ 0,5 μl - 1000 μl.

2.2. Dụng cụ, hóa chất và vật tư tiêu hao (bao gồm nội kiểm, ngoại kiểm)

STT	Chi phí hóa chất, vật tư tiêu hao	Đơn vị
1	Khay đựng bệnh phẩm	Cái
2	Hộp vận chuyển bệnh phẩm	Cái
3	Tube đựng bệnh phẩm	Cái
4	Cryotube (lưu mẫu)	Cái
6	Master Mix Rickettsia	Test
7	Hóa chất và vật tư tiêu hao cho tách chiết	Test
8	Hóa chất chạy mẫu chứng và kiểm tra chất lượng	Test
9	Pipet nhựa	Cái
10	Đầu Pipét có lọc 1000 ul	Cái
11	Giấy thấm không bụi	Cuộn
12	Giấy xét nghiệm	Tờ
13	Sổ lưu kết quả xét nghiệm	Quyển
14	Bút viết kính	Cái
15	Bút bi	Cái
16	Mũ giấy	Cái
17	Khẩu trang	Cái
18	Găng không có bột tal	Đôi
19	Găng tay xử lý dụng cụ	Đôi
20	Quần áo	Bộ
21	Dung dịch xà phòng rửa tay	ml
22	Cồn sát trùng tay nhanh	ml
23	Dung dịch khử trùng	ml
24	Khăn lau tay	Cái
25	Ngoại kiểm (EQAS)* (nếu thực hiện)

* Ghi chú:

- Chi phí ngoại kiểm cho quy trình kỹ thuật được tính cụ thể theo Chương trình ngoại kiểm (EQAS) là 1/50 tổng chi phí dụng cụ, hóa chất, vật tư tiêu hao (với số lần ngoại kiểm trung bình 3 lần/1 năm).

3. Bệnh phẩm

Huyết tương tách từ máu có chất chống đông EDTA.

4. Phiếu xét nghiệm

Điền đầy đủ thông tin theo mẫu yêu cầu

Các bước tiến hành

Các bước tiến hành thực hiện theo phương tiện, hóa chất được ví dụ trên (VD sử dụng bộ sinh phẩm Rickettsia rPCR Mix hoặc sinh phẩm tương đương).

1. Lấy bệnh phẩm

Theo đúng quy định của chuyên ngành Vi sinh (Xem Phụ lục).

2. Tiến hành kỹ thuật

Phát hiện vi khuẩn Rickettsia bằng phản ứng Real-time PCR sử dụng Taqman probe.

2.1. Thu nhận và xử lý mẫu

Phải tách huyết tương trước khi tách chiết DNA.

2.2. Tách chiết DNA

2.3. Thực hiện phản ứng real-time PCR

Tai biến và xử trí

1. Sự cố: Có mẫu và chứng nội cũng đều âm tính. Chứng bình thường, có mẫu dương, mẫu âm thật sự.

2. Nguyên nhân: Có thể mẫu âm thực sự, có thể phản ứng PCR bị ức chế.

3. Khắc phục: Pha loãng mẫu từ 10-100 lần, thực hiện lại toàn bộ thí nghiệm từ bước tách chiết. Sau khi có kết quả phải nhân thêm với hệ số pha loãng mẫu. Nếu vẫn gặp sự cố trên, lấy lại mẫu theo đúng yêu cầu.