Mảng sườn di động (MSDĐ) là một phần nào đó của thành ngực không còn gắn với khung xương sườn và di động ngược chiều với phần còn lại của lồng ngực khi thở. Điều kiện để có MSDĐ là có ít nhất 3 xương sườn liền nhau bị gẫy ở cả 2 đầu và các ổ xương gẫy ở mỗi đầu nằm gần như trên cùng một đường thẳng.

Phân loại theo vị trí:                                           

• Mảng sườn bên: Nằm giữa xương ức và đường nách giữa, di động nhiều nhất.
• MS trước: bao gồm cả xương ức, tiên lượng rất nặng.
• MS sau:  nằm giữa cột sống và đường nách giữa, ít di động vì có nhiều cơ che phủ.
• Bán mảng sườn: Gồm xương ức và thành ngực một bên

Phân loại theo mức độ di động:

• MS không di động: các đầu gãy gài vào nhau đủ chặt làm cho không di động.
• MS bán di động: có một đầu gãy thực sự, đầu kia chỉ gãy dưới màng xương (mảng ức sườn, gãy cành tươi).

MS di động: hay gặp nhất

Cố định tạm thời mảng sườn đi động chờ trước khi điều trị thực thụ.

Khi không có chẩn đoán xác định mảng sườn di động

1. Người thực hiện

• Bác sĩ chuyên khoa tim mạch lồng ngực hoặc bác sĩ đã được đào tạo về cấp cứu chấn thương ngực.
• Điều dưỡng viên phụ giúp.

1. Người bệnh

• Giải thích người bệnh và người nhà người bệnh về tình trạng bệnh, tính cấp thiết và lợi ích của thủ thuật.
•  Hồ sơ bệnh án:  đầy đủ theo quy định của bộ y tế

1. Phương tiện

• Băng gạc sạch, băng cuộn.
• Băng dính to bản.
• Dịch truyền, giảm đau, kháng sinh…

1. Dự kiến thời gian phẫu thuật: 30 phút – 60 phút

1. Tư thế: Người bệnh nằm ngửa
2. Vô cảm: Gây mê nội khí quản
3. Kỹ thuật

• Đánh giá chung tình trạng toàn trạng người bệnh: mạch, huyết áp, nhịp thở, kiểu thở, mức độ bão hòa oxy máu mao mạch (SPO2).
• Làm thông thoáng đường thở, lấy dị vật, cung cấp oxy nếu cần
• Giảm đau tốt
• Quan sát đánh giá lồng ngực, xác định chính xác vị trí mảng sườn cần cố định.
• Cuộn băng gạc sạch hoặc gấp thành bản dày, hoặc sử dụng 3-5 cuộn băng cuộn đặt đè lên vị trí mảng sườn, cố định mảng sườn vào bên trong.
• Dính cố định băng gạc, băng cuộn bằng băng dính bản to, đảm bảo giữ được mảng sườn luôn thụt vào bên trong thành ngực.

Đánh giá lại sau cố định: sự di động của mảng sườn còn hay không, đánh giá toàn trạng và tình trạng hô hấp xem có sự cải thiện hay không.

• Theo dõi toàn trạng và tình trạng hô hấp: kiểu thở, tần số và SPO2
• Theo dõi mức độ đau
• Nếu tình trạng hô hấp toàn hoàn không cải thiện cần có các biện pháp xử lý thực thụ:

• Dẫn lưu màng phổi tối thiểu
• Bù máu truyền dịch, giảm đau, chống sốc nếu cần
• Cố định mảng sườn thực thụ: cố định trong hoặc ngoài

Điều trị các tổn thương phối hợp.