Cung lượng tim là tổng lượng máu cơ tim tống vào hệ tuần hoàn. Giới hạn bình thường của cung lượng tim ở người trưởng thành là 4 - 8 l/phút.

Cung lượng tim cũng chính bằng thể tích nhát bóp trong một lần tim co bóp nhân với tần số tim. Đo cung lượng tim để đánh giá chức năng co bóp của tim và từ đó chẩn đoán nguyên nhân của tình trạng sốc. 

Chẩn đoán phân biệt các nguyên nhân của sốc:

- Sốc tim. 

- Sốc giảm thể tích. 

- Sốc do rối loạn phân bố. 

- Sốc do tắc nghẽn (tắc động mạch phổi lớn)

Trong các trường hợp chống chỉ định đặt catheter động mạch phổi. 

1. Người thực hiện:

01 bác sĩ chuyên khoa hồi sức cấp cứu đã được đào tạo. 

02 điều dưỡng Phương tiện, dụng cụ

2. Phương tiện, dụng cụ

2.1. Vật tư tiêu hao

- Dung dịch natriclorua 0,9% làm lạnh từ 0 - 8ºC: 2 chai 100 ml

- Bơm tiêm loại 10 ml x 2 chiếc

- Cồn betadin 10% x 1 lọ

- Bông sát khuẩn

2.2. Dụng cụ cấp cứu

- Hộp dụng cụ cấp cứu ngừng tuần hoàn. 

- Bộ mở màng phổi và máy hút áp lực âm liên tục. 

2.3. Các chi phí khác

- Khay quả đậu

- Máy đo cung lượng tim Helmet Packard và các dây dẫn đi kèm có đầu cảm nhận nhiệt độ

3. Người bệnh

- Giải thích cho Người bệnh hoặc gia đình Người bệnh và kí giấy cam kết. 

- Nếu Người bệnh không đặt nội khí quản hoặc không có hỗ trợ ô xy, đặt vùng cách li mặt và mũi Người bệnh với vùng làm thủ thuật. 

- Kết nối các thiết bị theo dõi: điện tim, SPO2, huyết áp động mạch. 

- Chuẩn bị tư thế người bệnh:

+ Nâng giường lên độ cao phù hợp. 

+ Quay đầu Người bệnh sang bên đối diện vị trí đặt catheter. (tĩnh mạch cảnh trong và tĩnh mạch dưới đòn

4. Hồ sơ bệnh án

- Giải thích về Kỹ thuật cho người bệnh, gia đình Người bệnh và kí cam kết đồng ý Kỹ thuật

- Phiếu ghi chép theo dõi thủ thuật. 

1. Kiểm tra hồ sơ: Kiểm tra lại chỉ định, chống chỉ định và giấy cam kết đồng ý tham gia Kỹ thuật. 

2. Kiểm tra lại người bệnh: các chức năng sống xem có thể tiến hành thủ thuật được không. 

3. Thực hiện Kỹ thuật

- Đặt catheter động mạch phổi (Xem quy trình Kỹ thuật đặt catheter động mạch phổi)

- Kết nối dụng cụ đo với màn hình theo dõi và với chai nước muối để lạnh đã chuẩn bị. 

- Đo cung lượng tim: dựa vào phương pháp hòa loãng nhiệt: dựa vào chênh lệch nhiệt độ giữa dịch tiêm và nhiệt độ cơ thể máy sẽ vẽ biểu đồ mô tả dạng sóng nhiệt độ thay đổi theo thời gian từ đó tính được cung lượng tim theo phương trình Stewart - Hamilton. 

+ Đo cung lượng tim 5 lần sau đó lấy giá trị trung bình, từ đó tính ra chỉ số tim, sức cản mạch hệ thống và mạch phổi và thể tích nhát bóp. 

+ Lưu các thông số đo được trên máy đo và tính toán các thông số cần thiết. 

Gần như không gặp tai biến trong quá trình đo cung lượng tim

Có thể gặp: rối loạn nhịp tim thoáng qua, cơn ớn lạnh hay co mạch ngoại biên. 

1. Vũ Văn Đính và CS (2003), “ốc nhiễm khuẩn”, Hồi sức cấp cứu toàn tập, Nhà xuất bản Y học, 8: 202 - 209. 

2. Bùi Thị Hương Giang, Nguyễn Đăng Tuân, Bùi Văn Tám, Đặng Quốc Tuấn (2009), “Đánh giá sự thay đổi các thông số huyết động ở Người bệnh sốc nhiễm khuẩn thời điểm nhập viện bằng ống thông Swan-Ganz”, Tạp chí Y học Việt Nam, Tập 359 Số 2: 4 -8. 

3. C. William Hanson (2009), Procedures in critical care, McGraw Hill. 

4. Eric F. R, Robert R. S (2008), Emergency medicine procedures, McGraw Hill. 

5. Gloria Oblouk Darovic et al(2004). Hemodynamic monitoring, the second edition. 

6. Gordon R. Bernard et al (2000), “Pulmonary artery catheterization and clinical outcomes”, Jama, 283: 2569-73. 

7. Harvey S, Harrison DA, Singer M, Ashcroft J, Jones CM, Elbourne D, et al (2005), “Assessment of the clinical effectiveness of pulmonary artery catheters in management of patients in intensive care (PAC-Man): a randomised controlled trial”, TheLancet, 366(9484): 472-7. 

8. Leatherman JW, Marini JJ (1998), “Pulmonary artery catheterization: interpretation of pressure recordings. In: Tobin MJ, ed. Principles and practice of intensive care monitoring”, New York: McGraw-Hill, 1998: 821 - 837. 

9. Paul L. M (2007). The ICU book, the third edition. 

10. Pinsky M. R (2003), “Hemodynamic monitoring in the intensive care unit”, Clin Chest Med, 24: 549-560. 

11. Wheeler AP, Bernard GR, Thompson BT, Schoenfeld D, Wiedemann HP, deBoisblanc B, et al (2006), “Pulmonary-artery versus central venous catheter to guide treatment of acute lung injury”, N Engl J Med, 354(21): 2213-24.