- Áp lực tĩnh mạch trung tâm (ALTMTT hay CVP) là thông số qua trọng cho phép đánh giá tình trạng dịch của người bệnh, cho phép đánh giá tiền ghánh của tim. 

- Đo ALTMTT là kỹ thuật quan trọng giúp các bác sỹ lâm sàng quyết định lượng dịch truyền và sử dụng thuốc vận mạch cho các NGƯỜI BỆNH nặng đặc biệt NGƯỜI BỆNH sốc. 

- Có 2 kỹ thuật đo ALTMTT (đo bằng thước đo thông qua chiều cao cột nước, hoặc đo bằng cổng chuyển đổi áp (transducer). 

- Ưu điểm của đo CVP qua cổng chuyển đổi áp lực cho phép theo dõi áp lực liên tục, rất thuận lợi cho các NGƯỜI BỆNH sốc

- Người bệnh tụt huyết áp hoặc sốc: giảm thể tích, sốc nhiễm khuẩn, sốc phản vệ, sốc tim...

- Người bệnh cần đánh giá tiền gánh tim và thể tích dịch nòng mạch: suy tim, phù phổi, mất nước cơ thể

- Làm test truyền dịch

- Truyền một số thuốc qua đường truyền trung tâm: dịch, thuốc có áp lực thẩm thấu cao hoặc kích ứng mạch máu

Không có chống chỉ định

1. Người thực hiện: 01 bác sỹ hoặc 01 điều dưỡng đã được đào tạo đo ALTMTT. 

2. Phương tiện, dụng cụ

2.1. Vật tư tiêu hao

Găng sạch

Găng vô khuẩn

Khay quả đậu vô khuẩn

Bát kền

Kẹp phẫu tích

Kìm vô khuẩn

Kéo vô khuẩn

Gạc củ ấu vô khuẩn

Gạc miếng vô khuẩn

Kéo

Ống cắm kìm

Băng Urgo Crepe

Băng dính

Natriclorua 0,9% chai 1000 ml

Dây truyền dịch

Khóa ba chạc

Bơm tiêm 5 ml

Kim lấy thuốc

Đầu nắp ba chạc

Betadin 10%

Heparin 25000 UI

Cồn 70 độ

Săng

Mũ

Khẩu trang

Cáp đo huyết áp liên tục

Bao đo huyết áp

Bộ đo áp lực: cổng đo và dây kết nối giữa cổng đo áp lực- Bộ phận cảm nhận áp lực (transduser)

3. Người bệnh

- Người bệnh được đặt catheter tĩnh mạch trung tâm: 1 nòng hoặc nhiều nòng

- Giải thích cho Người bệnh hoặc người nhà Người bệnh và kí cam kết

4. Chuẩn bị bệnh án: ghi chép các thông số đo được

1. Bước 1: kết nối các bộ phận của hệ thống đo

* Kết nối bộ phận đo áp lực với máy theo dõi thông qua dây kết nối

* Đuổi khí tại vị trí dây kết nối tới catheter tĩnh mạch trung tâm và tại vị trí bộ phận đo áp lực

- Đặt chai dịch NaCl 0,9% có pha heparin vào trong bao áp lực bơm áp lực lên tới 300 mmHg

- Kết nối dây truyền của bộ phận chuyển đổi áp lực với chai đã tạo áp lực

- Tiến hành đuổi khí đến khi hết khí

2. Bước 2: Xác định vị chí mốc chuẩn và chuẩn vị trí

- Cố định bộ phẩn chuyển đổi áp lực vị trí ngang tim người bệnh

- Mở khóa chạc ba sao cho cổng chuyển đổi áp lực thông với môi trường bên ngoài

- Tét vị trí chuẩn trên máy theo dõi (lấy vị trí zero) cho đến khi trên màn hình báo quá trình chuẩn hoàn thành. 

3. Bước 3

- Kết nối dây đo với catheter TMTT (nếu catheter nhiều nòng thì kết nối vào nòng có đầu gần tim)

- Đặt mốc vị trí của cổng đo áp lực tương đương với đường nách giữa)

- Mở khóa 3 chạc ở công đo áp lực (ba chạc có nút vàng trên hình vẽ) sao cho đường từ chai dịch truyền qua chạc 3 thông với môi trường bên ngoài)

- Chuẩn cổng đo áp lực ở vị trí zero trên màn hình máy theo dõi (xem quy trình đặt catheter động mạch theo dõi huyết áp liên tục)

4. Bước 4

- Điều chỉnh chạc ba sao cho dây đo ALTMTT thông với người bệnh

- Đọc kết quả ALTMTT hiện lên màn hình máy theo dõi: thường có 23 con số tối đa/tối thiểu và trung bình, ghi nhận kết quả theo áp lực trung bình

1. Tắc đường truyền đo ALTMTT do trào máu vào hệ thống đo khắc phục bằng duy trì áp lực bao đo ổn định mức 300 mmHg

2. Khí ở hệ thống đo ALTMTT do hở hệ thống đo khắc phục bằng kiểm tra định kỳ hệ thống kết nối

3. Nhiễm trùng do vi khuẩn xâm nhập qua các đầu kết nối khắc phục luôn giữ hệ thống đo kín, tránh trào máu, khi cần thiết mở hệ thống kết nối cần sát khuẩn trước và sau khi mở.

1. Bộ Y tế, Vụ khoa học đào tạo; (2006); Kỹ thuật tiên bắp tiêm tĩnh mạch; Kỹ thuật điều dưỡng. Nhà xuất bản y học. Trang 163-17. 

2. AKIO AKAHANE, MIYUKI SONE, SHIGERU EHARA (2012); Central venous port-related infection in patients with malignant tumors: An observational study; Upsala Journal of Medical Sciences.2012; 117: 300-30 

3. Ruth F. Craven; Constance J. Hirnle; (2007); Intravenous Therapy; Fundamentals of Nursing, Fifth Edition; Lippincott Williams & Wilkins; pp 604-639.